در سالهای اخیر سود ناشی از پرورش آبزیان توجه بسیاری از افراد را به سوی این حوزه جلب کرده است به طوری که افراد زیادی مایل هستند تا در محل و مکانهای مختلفی که در اختیار دارند اقدام به پرورش ماهی نمایند. حتی عدهای به دنبال دریافت تسهیلات برای انجام این پروژهها هستند که قصد آماده سازی طرح توجیهی در زمینه دارند. کارشناس رسمی دادگستری شیلات در حوزههای مذکور اقدام به اظهار نظر مینماید.
در این متن به بررسی نحوه پرورش ماهی و شرایط تاسیس مرکز مرکز پرورش ماهی خواهیم پرداخت . بدین صورت که اطلاعات کلی لازم برای تاسیس یک مرکز پرورش ماهی گفته خواهد شد و در نهایت به بهترین کارشناسان در این حوزه لینک می شوید . گفتنی است که ارزیابی تاسیس یک مرکز پرورش ماهی کاری تخصصیست و لزومه آن مراجعه به کارشناسان مربوطه است.
امروزه ماهی به عنوان یکی ازاصلی ترین موارد سبد غذایی هر خانواده ای، مورد استفاده قرار می گیرد. خاصیت بسیار عالی این نوع گوشت به دلیل غنی بودن از فسفر و نداشتن کلسترل زیاد و نداشتن ضرر برای افراد دارای فشار خون باعث شده که استقبال مردم به این گوشت سفید هر روز بیشتر شود. همزمان قیمت این نوع گوشت از گوشت قرمز هم بیشتر بوده و موجب محبوبیت بیشتر این نوع گوشت است. به هر صورت ماهی در سبد غذایی هر خانواده ای وجود دارد و موجب رونق در کسب کار پرورش ماهی شده است. در گذشته ها، ماهی ها را صرفا به صورت طبیعی از آب می گرفتند اما امروزه در هر جایی که شرایط احداث مراکز پرورش ماهی باشد اقدام به تاسیس آن می کنند. خطراتی که صیادان ماهی را در دریا تهدید می کنند. همچنین شرایط بسیار سخت و کار فصلی و نیاز به امکانات و لوازم صید ماهی موجب شد تا این نوع پرورش ماهی یعنی تاسیس مرکز پرورش ماهی رونق بگیرد.
استخرهای پرورش ماهی عموما به دو نوع سردابی و گرمابی تقسیم می شوند . ماهی به دلیل این که دمای بدنشان با دمای موجود در استخر پرورش ماهی یکی است پس نوع فعالیت و سوخت و ساز بدنشان هم متناسب با همان دمای استخر تغییر می کند . در دماهای پایین 7تا 17 سردابی و در دما های بالای 20 گرمابی محسوب می شوند. هر کدام از این استخر های پرورش ماهی گونه های مخصوص خود را پرورش می دهند . به عنوان مثال پرورش کپور ها در دمای بالاتر از قزل آلا صورت می گیرد. ماهیان تنوع بسیاری دارند و در این دو زیر گروه جای می گیرند. اما پرورش ماهی های مختلف باید در استخر های مختلف صورت بگیرد . هر کدام دمای خاص خود را می خواهند و نیاز به اکسیژن هم بسیار مهم است. ماهیان گرمابی اکسیژن بیشتری می خواهند و برای تامین اکسیژن از فواره های اکسیژن استفاده می شود. همچنین نوع تغذیه آن ها هم متفاوت است.
به منظور این که یک مکان مناسب جهت پرورش ماهی پیدا کنیم باید شرایط ارزیابی تاسیس مرکز پرورش ماهی را بدانیم . عموما مکان های پرورش ماهی مکان های حساسی هستند. زیرا اگر آب تامین استخر ها در معرض کوچکترین آلودگی هایی باشد امکان تلف شدن تمامی ماهیان وجود دارد. و خسارت فراوانی به بار می آید. همچنین نوع خاک و نوع آب و هوای منطقه بسیار مهم است و در هر منطقه شرایط خاص خود را دارد. احداث پرورش ماهی در کرمانشاه با احداث آن در لرستان یا گیلان متفاوت است. اگر در منطقه ای بین رودخانه ای مرکزی تاسیس گردد که مدتی بدون مشکل فعالیت کند، باز هم ممکن است به دلیل سهل انگاری فردی و ریختن سموم در رودخانه یا خالی کردن زباله ها در آب های بالا دستی آب استخر پرورش هم آلوده گردد و هر آن چه که ماهی هست از بین برود.
از این رو اگر یک مرکز پرورش ماهی بیمه باشد می تواند خسارات خود را ازبیمه بگیرد. در این جا نیز کارشناسان تعیین قیمت می کنند و معمولا کارشناس رسمی دادگستری دامپروری و دامپزشکی نیز میتواند در خصوص این خسارات اظهار نظر نماید.
به طور کلی پیشنهاد می شود که یک مرکز پرورش ماهی را در آب های بالادستی یا در سرچشمه های خروشان تاسیس کنید که دسترسی فردی بالاتر از شما نباشد یا از عدم آلودگی آب مورد استفاده شده اطمینان حاصل کنید. البته در حال حاضر بسیاری از افراد در باغها و باغچهها و زمینهای کشاورزی که در اختیار دارن نیز اقدام به تاسیس چنین مراکزی میکنند. تامین اعتبار برای مراکز پرورش ماهی نیز تنها از راه تنظیم یک طرح توجیهی امکان پذیر خواهد بود.
در بحث آموزش پرورش ماهی و مدرک مربوطه معمولا سازمان فنی حرفه ای کشور دوره های کارآفرینی برگزار می کند و در راستای کارآفرینی کمک به سزایی است. هر مرکز پرورش ماهی می تواند تا ده ها نفر را استخدام کند و همچنین در صورتی که شرایط لازم را تامین کنند می تواند شرایط مناسبی برای کارآفرینی داشته باشد.
شرایط دیگر تاسیس مرکز پروزش ماهی از جمله نوع تجهیزات و قیمت آن ها می باشد. که باید حتما کارشناسی شود. هنگامی که نیاز به ارزیابی یک مرکز پرورشی و دامپروری و شیلات است نیاز به کارشناسان مربوطه دادگستری لازم است تا بتوانند با کارشناسی دقیق و تخصصی به کمک شما بیایند . کارشناس رسمی دادگستری دامپروری و دامپزشکی در امور پروش دام همانند کارشناس دادگستری شیلات می تواند جهت ارزیابی تاسیس یک مرکز و یا ارزیابی خسارت های وارده که مورد مناقشه دو طرف باشد و یا جهت قیمت گذاری برای فروش یا مناقصه یک مرکز می تواند بسیار کمک کننده باشد. گاهی معاملات در زمینه شیلات دچار مشکلاتی می شود. قیمت گذاری های اشتباه استخر ها و یا تجهیزات. خسارات وارده به تجهیزات طی یک فرایند تخریبی یا مواردی از این دست توسط کارشناس دادگستری شیلات مورد بررسی قرار می گیرد .
تاسیسات شیلات" تجهیزاتی است که در صید آبزیان مورد استفاده قرار میگیرد. در ارزیابی قیمت تاسیسات شیلات باید توجه داشت که برای ماهیگیران کوچک و محلی، قایق ها و تورها و قلاب های ماهی گیری مورد استفاده قرار میگیرد. اما زمانی که صید آبزیان در ابعاد گسترده تر شکل بگیرد، به صنعت تبدیل شود و همه آبزیان بعد از صید به شکل مستقیم و خام در بازار توزیع نشوند، پس تجهیزات و تاسیسات مورد استفاده شکل گسترده تری به خود میگیرند و قسمت بزرگی از صید در مراکز فناوری به محصولات شیلاتی تبدیل می شود که کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات، بررسی ها و نظارت های مربوط به این تاسیسات را برعهده دارند.
برای تعیین قیمت تاسیسات شیلات باید توجه داشت که در مراکز پرورش آبزیان و تبدیل به شیلات دریایی تجهیزات و سازه های متنوعی مورد نیاز است؛ مانند: دستگاه های هوادهی، تورهای سایبان، وان پرورش ماهی و اکسترودها.
از آنجایی که قیمت این تجهزات بسیار زیاد است و هر نوع صدمه به این تحهیزات میتواند خسارات هنگفتی به بار آوارد بیشتر صاحبان مزارع پرورش ماهی، اقدام به بیمه کردن دستگاه ها و تحهیزات خود میکنند.
در تعیین قیمت تاسیسات شیلات اختلاف قیمت های زیادی وجود دارد. این اختلاف قیمت گاهی بخاطر موارد اختلافی در خصوص قطعاتی است که در این تاسیسات به کار می رود. هرچه قیمت برخی از این قطعات بیشتر باشد طبعا قیمت تحهیزات نیز افزایش خواهد یافت.
معیار دیگری که در قیمت تاسیسات شیلات اثر گذار است قیمت خوراک آبزیانی است که توسط این تاسیسات نگهداری یا به شیلات تبدیل خواهد شد. به طور مثال: زمانی که قیمت یک آبزی بیشتر از مابقی آبزیان باشد و در ادامه پس از تبدبل شدن به هر محصولی قیمت آن نیز زیاد باشد، این افرایش قیمت در تاسیسات شیلات نیز اثر مستقیم دارد.
علاوه بر این موارد، طول عمر این تجهیزات، قدرت و میزان فعالیت نیز بر ارزیابی قیمت تاسیسات شیلات اثرگذار است.
برخی از این تاسیسات شیلات شامل استخر ژئوممبران می شود. استخری که از ورق عایق پلیمیری ژئوممبران ساخته شده و وظیفه ذخیره آب را بر عهده دارد و در استخرهای پرورش ماهی و مسائل مربوط به کشاوری کاربرد دارد. این استخرها علاوه بر کاهش هزینه های اجرایی توسط مابقی استخرها از نفوذناپذیری و استقامت زیادی برخوردار است.
از دیگر تاسیسات شیلات پمپ های هواده است که در پرورش انواع ماهی های سردابی و گرمابی تقش موثری دارد، که از چدن و فولادهای ضد زنگ ساخته شده اند و برای آب های کثیف و زه کشی مورد استفاده قرار می گیرد.
مورد دیگری که در ارزیابی قیمت تاسیسات شیلات موثر است انکوباتور مکدونالد است. این دستگاه وظیفه شستشو تخم های بارور شده ماهی که طی مراحل جنینی تا نوزادی قرار دارند را بر عهده دارد. انکوباتور مدل عمودی نیز دارد. این دستگاه قابلیت آن را دارد که بیش از صدهزاز تخم ماهی را نگهداری کند تا به لارو تبدیل شود که علاوه بر صرفه جویی در نیروی انسانی، مصرف آب، خواباندن تخم ها به صورت عمودی و قابلیت شستشوی تخم ها، موجب بالا نگه داشتن سطح تراز دستگاه می شود.
دستگاه دیگر درام فیلتر است. این دستگاه در کوتاه ترین زمان ممکن دفعیات آبزیان در حوض های پرورش ماهی را انجام میدهد. در قیمت تاسیسات شیلات میزان دریافت حجم ورودی آب هر دستگاه یا میزان گردش این دستگاه ها نقش بسزایی دارد.
برای شناخت بهتر این دستگاه ها و آشنایی بیشتر با کارکرد دقیق و اطلاع از مابقی دستگاه های مورد استفاده در این صنعت، پیشنهاد میکنیم از کارشناس رسمی دادگستری رشته شیلات استفاده کنید.

امور تغذیه آبزیان به منزله امر حیاتی در پرورش ماهی و سایر آبزیان به حساب میآید. در حال حاضر با توجه به گسترش مراکز پرورش ماهی بحث تغذیه نیز اهمیت زیادی پیدا کرده است و معمولا تولیدکنندگان هم سعی میکنند تا با توجه به آخرین تحقیقات مربوط به تغذیه آبزیان مواد غذایی مناسبی جهت رشد سریع تر و بهتر آبزیان تولید کنند. پرورش دهندگان ماهی نیز به دلایل عمدتا اقتصادی اهمیت زیادی به تغذیه میدهند. معمولا بیش از نیمی از هزینههای پرورش ماهی مربوط به تغذیه است. اما گاه مسائل تغذیهای زمینه آلودگی ماهیان و مسمومیت افراد و بروز اختلافاتی را ایجاد میکند که ممکن است نتایج بسیار سنگینی برای متخلفان داشته باشد.
در این یادداشت به کمک کارشناس رسمی دادگستری شیلات به بررسی انواع تغذیه آبزیان و همچنین مسائل و مشکلاتی که در اثر تغذیه و یا استفاده نامناسب از تجهیزات برای پرورش آبزیان اتفاق میافتد میپردازیم.
غذای ماهیان بر اساس نوع ماهی، دمای آب، مدت پرورش ماهی و وزن ماهی مشخص می گردد. معمولا پلتهایی ویژه برای هر دوره از رشد ماهیان در نظر گرفته میشود که غنی شده با موادی هستند که ارزش غذایی بالایی دارند.
آرد ماهی بیشترین استفاده را در پرورش ماهیها دارد. اما به دلیل قیمت بالای این محصول استفاده از جایگزینهای گیاهی رواج بیشتری پیدا کرده است. اما این جایگزینها نیز گاها تامین کننده مواد مورد نیاز جهت پرورش ماهی نیستند. به همین دلیل نیز از مواد دیگری مانند تائورین که اثر بسیار مثبتی در روند رو به رشد ماهیان دارند استفاده میشود.
توضیح منابع غذایی مناسب در چارچوب این مقاله نمیگنجد، چرا که بحث بسیار مفصلی است. اما این مقدمه را از آن جهت گفتیم که اشاره داشته باشیم مواد غذایی مورد استفاده در پرورش ماهی گاها گران هستند و از سوی دیگر مکمل هایی برای رشد آبزیان مورد نیاز است که مشخصا در برخی از غذاها یافت نمیشود و این موضوعات ممکن است زمینه استفاده از مواد غیر مجاز و یا مواد غذایی غیر استاندارد را فراهم کند.
کارشناس شیلات علاوه بر این که در خصوص تغذیه آبزیان اظهار نظر میکند به حل اختلافات این حوزه نیز میپردازد. همانطور که گفتیم اختلاف مورد نظر ما در این بخش استفاده از تغذیه نامناسب است. تغذیه نامناسب عوارض چندی بر تولید دارد. اول آن که باعث تلف شدن ماهیان میشود، دوم آن که زمینه آلودگی آبها را فراهم میکند. آلودگی آبها بسیار برای پرورش آبزی مضر است و باعث آلودگی ماهیان و در نهایت مصرف کنندگان میشود. این آلودگی ها از چند طریق ایجاد میشود. اول ته نشین شدن خوراک اضافه در استخرهای ماهی است. دوما استفاده غیر مجاز از داروها. سوم عدم رعایت اصول بهداشتی مانند تمیز کردن استخرها و عدم استفاده از فیلترها.
یکی از بیمارهای شایع که در اثر موارد فوق اتفاق میافتد استرپتوکوکوسیس است که بسیار برای سلامت انسان خطرناک است. کارشناس دادگستری شیلات وظیفه بررسی استخرها و مراکز پرورش ماهی جهت نظارت بر روند تغذیه آنها را بر عهده دارد. در صورتی که شکایتی از این مراکز صورت گیرد این کارشناس رسمی شیلات است که باید اطلاعات جامعی در خصوص وضعیت آنها تهیه کند.
از طرف دیگر کارشناس مذکور به نظارت و ارزیابی بر تاسیسات پرورش ماهی و اسکلههای ماهیگیری نیز میپردازد. این نظارت به چند دلیل صورت میگیرد. اول برآورد قیمت تاسیسات و وضعیت کارآیی آنهاست. دوم بررسی روند صید ماهی و جلوگیری از تاسیس اسکلههای غیر قانونی است. سوم که معمولا در پرورش ماهی ها کاربرد دارد؛ نظارت بر تاسیسات جهت بررسی اصول پرورش ماهی است.
به طور کلی کارشناس رسمی دادگستری شیلات در این موضوعات عمدتا به نظارت و حل اختلاف مبادرت میکند و گاها نیز در خصوص شیوه ساخت تاسیسات و همچنین راههای به صرفه تولید به تولیدکنندگان مشورت میدهد.

طبق سالنامه آماری شیلات ایران در سال 97 بیش از هفتصد هزار تن صید آبزی در این سال صورت گرفته است. برای صید این میزان آبزی تجهیزات مختلفی به کار میرود. معمولا برای صیادان محلی انواع قلاب، تورهای کوچک و قایقها و همچنین بعضی از طعمهها کفایت میکند اما صید ماهی در ابعاد گسترده تر تجهیزات بسیار بیشتری نیاز دارد.
بلافاصله بعد از صید، بحث فرآوری ماهیان نیز مطرح میشود. همه آبزیان صید شده به صورت خام در بازار توزیع و یا صادر نمیشوند و بخش زیادی از صید نیز در مراکز فرآوری به محصولات شیلاتی تبدیل میشوند.
چه تجهیزات صید و چه پرورش و فرآوری ماهی همواره در معرض خطراتی هستند. خصوصا صیادان که در آبها با خطراط بی شماری روبرو هستند. کارشناس رسمی دادگستری شیلات مسئول برآورد میزان خسارت احتمالی وارده بر این تجهیزات را بر عهده دارد.
برای صید ماهی به صورت جزئی معمولا از سیستمهای ماهیگری شناوری، ساحلی، جگینگ، فیشینگ، ترولینگ و غیره استفاده میشود که با توجه به نوع و منطقه ماهیگری انتخاب میشوند. اما در صید عظیم ماهی که توسط کشتی ها صورت می گیرد معمولا از تورهای غول پیکر و ابزارهای خاصی برای پهن کردن تور استفاده میشود. شناورهای صید ماهی که عمدتا هم وارداتی هستند معمولا قادرند تا عمق 200 تا 400 متری دریاها نیز به ماهیگیری بپردازد.
هنگام صید ماهی وقوع طوفان، موجهای بلند، باران و تگرگ و حتی برخورد به موانع میتواند خسارت زیادی به شناورهای ماهیگیری وارد کند. کارشناس دادگستری شیلات وظیفه بررسی علت حادثه و همچنین میزان خسارت وارده بر تجهیزات، شامل شناور، تور، ظروف ماهیگیری و غیره را بر عهده دارد. همچنین برای صیادان محلی نیز در صورت بروز حادثه کارشناس شیلات باید علل حادثه را ارزیابی کند و همچنین گزارش کاملی از میزان خسارت وارده تهیه نماید.
در مراکز پرورش ماهی نیز تجهیزات در معرض خطراطی قرار میگیرند. برای پرورش ماهی معمولا تجهیزات متنوعتری مورد استفاده است. علاوه بر سازهها می توان از دستگاه هوادهی، وان پرورش ماهی، آسیاب، توریهای سایبان و انواع اکسترودرها نام برد. قیمت برخی از این تجهیزات بسیار زیاد است. به همین دلیل صاحبان مزارع پرورش ماهی اقدام به بیمه این مراکز میکنند. در صورت بروز حادثه برای این مراکز کارشناس رسمی شیلات به برآورد خسارت وارده بر محصولات پرورشی، تجهیزات و تاسیسات آن میکند.
در حال حاضر تعداد کمی از این مراکز تحت پوشش بیمه هستند اما تعیین خسارت کارشناس صرفا مربوط به بیمه نیست. ارزیابی کارشناس برای حل امور اختلافی که در خصوص خسارت به تجهیزات طرح میشوند هم مرتبط است. برای مثال ممکن است یک مرکز پرورش ماهی به اجاره شخصی درآمده باشد و صاحب ملک به دلیل عدم نگهداری و بروز حوادث مختلف اقدام به شکایت از مستاجر کرده باشد که در این موارد نیز دادگاه کارشناس شیلات را جهت بررسی علت حادثه و همچنین ارزیابی میزان خسارت اعزام میکند.
و مورد آخر که کارشناس به ارزیابی آن می پردازد میزان خسارت وارده بر تجهیزات کارخانههای فرآوری ماهی و آبزیان است. این کارخانهها نسبت به دو مورد قبل هم از پیچیدگی بیشتری برخوردار هستند و هم خطرات بیشتری آنها را تهدید میکند به همین دلیل نیز در صورت بروز حادثه در آنها کارشناس دادگستری شیلات باید ارزیابی دقیقی از میزان خسارت وارده بر محصولات تولیدی آنها، سازهها، دستگاههای فرآوری و حمل و نقل داشته باشد.
شاید بد نباشد گریزی هم به به قیمت تجهیزات صید و پرورش ماهی بزنیم، چرا که تعیین میزان خسارت مستلزم تعیین قیمت تجهیزات است. اما کمی فراتر میرویم و به موراد اختلافی در خصوص قیمت تجهیزات میپردازیم. گاهی در خرید و فروش تجهیزات ماهیگیری و پرورش و فرآوری آبزیان نیز اختلاف بروز میکند. این اختلافات بر اثر عدم پایبندی به قیمت توافق شده، فسخ قراردادها، اختلاف در قیمت خوراک آبزیان و مورادی از این قبیل بروز میکند.
برای مثال ممکن است قراردادی برای خرید شناور ماهیگیری منعقد و هزینه آن نیز پرداخت شده باشد اما تولید کننده یا فروشنده از تحویل امتناع کند. و یا اختلافاتی در خصوص تامین خوارک آبزیان یک مرکز پرورش ماهی بروز کند. کارشناس رسمی دادگستری شیلات به تمامی موارد فوق میپردازد.

کشور ما به دلیل موقعیت جغرافیایی پتانسیل بسیار مناسبی برای پرورش و صید ماهی و سایر آبزیان دارد. به همین دلیل نیز به شیلات توجه خاصی شده است. شیلات هم یک صنعت است و هم یک علم به حساب میآید و این دو از یکدیگر ناگسستنی هستند. به طور کلی وقتی از شیلات سخن میگوییم مقصودمان همه امور مرتبط با آبزیان است. اعم از صید یا پرورش ماهی و آبزیان تا فرآوری و صنعت تکنولوژیک جهت بهبود امور این حوزه.
محصولات شیلاتی شامل انواع ماهیها، خاویار، میگو و محصولات فرآوری شده است. آبزیان به دلیل خواص و برتری که نسبت به گوشت و مرغ دارند عموما مورد توجه بیشتری قرار می گیرند. اما به دلیل تنوع بالای این محصولات نیاز است تا ارزش و قیمت این آبزیان با توجه به معیارهایی مشخص گردد. یکی از محصولاتی که ارزش بسیار زیادی دارد خاویار و فرآوردههای آن است. تعیین ارزش و قیمت خاویار بسیار اهمیت دارد به همین دلیل نیز در این یادداشت علاوه بر بررسی معیارهای تعیین ارزش و قیمت انواع ماهی و میگو به صورت جداگانه شیوه تعیین ارزش خاویار را نیز از نظر کارشناس رسمی دادگستری شیلات بررسی خواهیم کرد.
احتمالا از کیفیت بسیار بالای خاویار ایرانی شنیده اید. بسیاری ماهی خاویار ایرانی را نسبت به سایر خاویارهای تولید شده در جهان با کیفیت تر میدانند. به همین دلیل نیز قیمت خاویار ایران در ترکیه و کشورهای حوزه خلیج فارس و حتی اروپا بسیار بالاست. اما پرسشی که ایجاد میشود این است که چگونه این خاویارها قیمت گذاری میشوند؟
از نظر کارشناس رسمی شیلات دو دلیل اصلی در تعیین ارزش خاویار ایرانی نقش دارند. اول وضعیت آب و هوایی مطلوب در شمال کشور و دریای خزر است که شرایط استثنائی را برای پرورش و رشد خاویار ایجاد کرده است و دیگری مرتبط با مسائل زیست محیطی حاکم بر دریای خزر است. مناطق مرزی ایران در دریای خزر از عمق مناسبی برخوردار است و عدم فعالیتهای نفتی در این منطقه نیز زمینه رشد بهتر خاویار را فراهم کرده است. به همین دلیل هم از لحاظ کمیت و هم کیفیت خاویار ایرانی منحصر به فرد شده است.
در کنار این عوامل، مسائل دیگری نیز در تعیین کیفیت خاویار تاثیر دارد. دما و عمق مناسب آب، غذای سالم و کافی، شیوه صید خاویار، زمان صید و عوامل دیگری از این قبیل.
انواع خاویار ایران از قبیل بلوگا، آسترا، سورگا و خاویار فشرده هستند. این خاویارها نیز با توجه به کیفیتشان به درجه های مختلفی دسته بندی میشوند. مراکز معتبر خرید خاویار در حال حاضر در بیشتر شهرهای کشور از جمله؛ گیلان، تهران، اصفهان، شیراز، تبریز و غیره وجود دارد. با توجه به این که بسیاری از سود جویان خاویار تقلبی در بازار عرضه میکنند توصیه میشود برای جلوگیری از بروز مشکلات از این مراکز معتبر خرید صورت گیرد.
برای تشخیص خاویار اصل از تقلبی در بازار باید به نوع بسته، کیفیت دانهها و همچنین رنگ آنها توجه شود. در کنار این موارد دقت خاصی به قیمت و وزن بسته های خاویار داشته باشید. خاویارهایی که با قیمت بسیار پایین و در وزنهای غیر معمول در بازار عرضه میشوند کیفیت پایینی ندارند بلکه تقلبی هستند. در حال حاضر با توجه به بازار جهانی قیمت خاویار بیش از ده میلیون تومان برای هر کیلو است و در خاویارهای با کیفیت نیز این قیمت به نزدیک بیست میلیون تومان نیز میرسد.
از نظر کارشناس شیلات تعیین کیفیت سایر ماهیها و آبزیان نیز به با اندکی تفاوت کماکان به متغیرهای فوق بستگی دارد. معمولا انواع ماهیان نسبت به یکدیگر تعیین ارزش میشوند و همچنین با توجه به ارزش غذایی و شرایط مساعد رشد و پرورش آنها قیمت ها نیز مشخص میگردد.
قیمت ماهیان با توجه محل صید یا پرورش آن ها متفاوت است برای مثال ماهی قزل آلای شمال و جنوب و پرورشی معمولا با قیمتهای مختلفی در بازار عرضه میشوند. و یا ماهیان سفید، کیلکا، کپور که عمدتا صید میشوند با توجه به ارزش غذایی آنها و همچنین بازار عرضه تعیین قیمت میشوند. ماهیان پرورشی مانند آمو، کپور، قزل آلا و میگو نیز با توجه به هزینههای تولید و کیفیت آنها تعیین قیمت میشوند. بنابراین ارزش غذایی، قیمت جهانی، هزینه تولید و صید ماهی و همچنین خاص بودن آبزیان مهمترین متغیرها در تعیین قیمت و ارزش آنها به حساب میآیند.
در فرآوردههای شیلاتی اما دلایل بیشتری دخیل هستند. علاوه بر این که نوع ماهی در تعیین قیمت مثلا یک کنسرو تاثیر گذار است، شرایط ساخت، بسته بندی، فرآیند کنسرو سازی، کیفیت دستگاههای تولید فرآورده و عوامل این چنینی نیز نقش اساسی در تعیین قیمت فرآوردههای شیلاتی دارند.
در حوزه شیلات نیز اختلافاتی بروز میکند که کارشناس دادگستری شیلات به آنها میپردازد. عمده مسائل این حوزه در خصوص نوع پرورش و صید ماهیان است که در دیگر مقالات به آنها پرداخته ایم اما در خصوص تعیین ارزش و قیمت ماهیان نیز اختلافاتی بروز میکند. گاهی بین اصناف و تولیدکنندگان بر سر تعیین قیمت اختلاف ایجاد میشود و گاهی نیز در جریان صادرات مشکلاتی ایجاد میشود و اما یکی از شایع ترین اختلافات در خصوص خرید و فروش خاویار تقلبی است. بسیاری از افراد برای خرید و فروش و یا مصرف شخصی اقدام به خرید خاویار میکنند اما بعدا متوجه تقلبی بودن و یا بی کیفیت بودن خاویار میشوند. در خصوص همه این اختلافات کارشناس رسمی دادگستری شیلات صاحب نظر است.